ประแจปอนด์ หรือ ประแจทอร์ค เป็นเครื่องมือที่ใช้ตั้งค่าแรงบิด ค่าทอร์คเพื่อการไขน็อต หรืออุปกรณ์ยึดต่างๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ไขแน่นเกินไป หรือหลวมเกินไป และอุปกรณ์ชนิดนี้เป็นอุปกรณ์ที่มีความละเอียดอ่อนในการใช้งานมาก การใช้งานแต่ละครั้งต้องปฏิบัติงานอย่างระมัดระวังรอบครอบเพราะถ้าผิดพลาดขึ้นมาอาจทำให้ประแจเกิดความเสียหายถึงขั้นใช้งานไม่ได้เลย
การเลือกซื้อประแจปอนด์หรือประแจทอร์ค เราควรใช้ข้อมูลดังต่อไปนี้ช่วยประกอบการตัดสินใจ เพื่อให้เหมาะสมกับการใช้งานและคุ้มค่ากับเงินมากที่สุด
1. วิธีการใช้งาน : ก่อนอื่นเราควรทราบก่อนว่าลักษณะหน้างานที่เราจะนำประแจปอนด์ไปใช้เป็นอย่างไร ควรใช้ลักษณะไหน หัวก้อกแก้กใส่ลูกบล็อก หัวปากตาย หัวประแจแหวน หรือ หัวลูกบล็อก แต่ หัวแบบใส่ลูกบล็อกจะนิยมใช้งานมากที่สุดในปัจจุบัน
2. ขนาด Sqr.Drive : Square Drive คือ ส่วนของหัวประแจปอนด์ จุดที่ต้องต่อกับ ลูกบล็อก ขนาดมาตรฐานทั่วไปคือ 2หุล, 3หุล, 4หุล, 6หุล จนถึงขนาด 1นิ้ว (1/4”, 3/8”, 1/2”, 3/4”, 1”) ซึ่งเราสามารถดูได้จากลูกบล็อกที่เรามีใช้เป็นประจำอยู่แล้วว่ามีขนาดเท่าไหร่ เพื่อที่จะเลือกประแจปอนด์มาใช้ร่วมกันได้ แต่ถ้าตั้งใจจะซื้อลูกบล็อกใหม่พร้อมประแจปอนด์อยู่แล้ว ก็ไมต้องสนใจในจุดนี้มากนัก โดยให้ไปเน้นดูที่ค่า Torque เป็นหลัก
3. ค่า Torque : Torque หรือ ค่าแรงบิด ที่ใช้ อยู่ที่เท่าไหร่ แต่ถ้าไม่ทราบให้ดูที่ขนาดของน๊อตแทน ซึ่งข้อควรระวังอย่างหนึ่งในการเลือกประแจปอนด์ให้เหมาะสมกับค่าทอร์คที่ใช้ อย่าเลือกประแจปอนด์ที่ค่า MAX Torque ใกล้เคียงกับค่าทอร์คที่เราใช้ มากเกินไป เช่น ค่าทอร์คที่ใช้ 190 nm เลือกประแจปอนด์ในช่วง Range 34-197 N.m แบบนี้จัดว่าไม่เหมาะสม เพราะประแจปอนด์จะใช้งานหนักตลอดเวลา อายุการใช้งานจะน้อยกว่าที่ควรจะเป็น ผู้ใช้ควรที่จะเลือกรุ่น 47-332 N.m แทน ให้ค่าทอร์ดอยู่ตรงกลางจะดีที่สุด
4. ดูที่น้ำหนัก รูปลักษณ์ภายนอก และด้ามจับ : แต่ละยี่ห้อจะทำน้ำหนักมาไม่เท่ากัน ควรตรวจเช็คให้ดีก่อนสั่งซื้อ เพราะบางครั้งจะหนักเกินไป การทำงานที่ต้อง โหน หรือ ปีนป่าย จะทำได้ขันได้ไม่สะดวก
ข้อควรระวังในการใช้
- ควรตรวจสอบว่ามีใบ Certificate หรือไม่ เพื่อที่เราจะได้ทราบว่า ประแจปอนด์ตัวนี้ได้ผ่านการสอบเทียบ หรือ คาลิเบรท (Calibration) เพื่อความเที่ยงตรงของแรงบิดมาแล้วหรือยัง
- ก่อนที่เราจะเริ่มต้นใช้งาน เราควรจดวันที่การใช้งานครั้งแรกเอาไว้ด้วยเพราะ เมื่อผ่านไป 1 ปี เราควรนำประแจปอนด์ตัวนี้ไปทำการสอบเทียบ หรือ คาลิเบรท (Calibration) ใหม่
- ก่อนการใช้งานทุกครั้งตรวจสอบที่หัวประแจปอนด์ ว่าได้ปรับให้เป็นการ ขันเข้า อยู่หรือไม่
- เมื่อตั้งค่าประแจปอนด์เรียบร้อยแล้ว อย่าลืม!! ดันตัวล็อคกลับเข้าที่เดิม
- ส่วนประกอบหลักของประแจปอนด์ก็คือสปริง และลูกปืนหรือบล็อกยึด สปริงมีอายุการใช้งานของมันอาจสูญเสียความยืดหยุ่นได้หากถูกยืดหรือบีบอัดมากไป ส่วนลูกปืน หรือบล็อกยึดหากอยู่ผิดที่นานๆก็อาจสึก หรืออาจเคลื่อนไปอยู่ผิดที่ ทำให้ค่าทอร์คไม่ตรง
- แบ่งการไขเป็น 2 จังหวะ ครั้งแรกไขแน่นครึ่งเดียว แล้วค่อยใช้ประแจปอนด์ไขตอนสุดท้าย
- ทำความสะอาดน็อต และโบล์ทให้สะอาดก่อนไข
- ก่อนเก็บประแจปอนด์ให้ตั้งค่าทอร์คให้กลับมาที่จุดต่ำสุดเพื่อคลายสปริงเป็นการถนอมสปริงด้านในเพื่อให้มีอายุการใช้งานให้นานที่สุด (แต่อย่าตั้งต่ำกว่าค่าต่ำสุด)
- ห้ามเอาประแจปอนด์ไปไขคลายน็อต
- ห้ามทำประแจปอนด์ตก เครื่องมือวัดทุกตัว ไม่ควรมีการหล่น หรือกระแทกแรงๆใดๆทั้งสิ้นเพราะการตกอาจทำให้ค่าทอร์คคลาดเคลื่อนได้ทันที